Gallen, Berfenbar 2022

Xelata Paul Grueninger 2023

Vexwendina Serlêdanê

Xelat

Ji bo bîranîna Paul Grueninger (1891 – 1972), şefê berê yê polîsê kantona St. Gallen ku jiyana gelek penaberan rizgar kir, Weqfa Paul Grueninger, St. Gallen, xelatekê bi qederê 50.000 SFR dide ji bo mirovahî û wêrekiya derasayî (awarte).

Paul Grueninger kî bû?

Di salên 1938/1939an de, şefê Polîsê St. Gallenê tevî ku Swîsre sînorên xwe girtibû jî, wî destûr da wan ku bikevin kantona St. Gallen.

Di salên 1938/1939 de, şefê Polîsê St. Gallenê komîser Paul Grueninger jiyana sedan cihû û penaberên din ji çewsandin û tunekirina Naziyan xilas kir. Her çend Swîsre sînorên xwe girtibin jî, wî destûr da wan ku bikevin kantona St. Gallenê, bi vî awayî guh neda qanûnên federal û heta ji bo parastina penaberan qanûnên esasî bin pê kirin.

Di sala 1939’an de, Paul Grueninger bêyî agahdarî ji hêla hukûmeta kantonê ve ji kar hate derxistin.

Di sala 1940’ê de, ew ji hêla dadgeha herêmî ya Gallenê ve ji ber binpêkirina erkên ofîsa xwe û sextekirina belgeyên qanûnî hate mehkûmkirin. Ew ji her tiştê hat dûrxistin û paşê hat jibîrkirin. Heta dawiya jiyana xwe di nav xizaniyê de jiya.

Di sala 1993’an de, Paul Grueninger ji hêla hukûmeta St. Gallen ve hate biryardan ku ew bêguneh bû.

Di sala 1994’an de, Hikûmeta Federal a Swîsreyê daxuyaniyek da ku reşkirina ser navê Paul Grueninger were rakirin.

Di sala 1995’an de, dadgeha herêmî ya St. Gallenê dozeke nû vekir û di encamê de komîser Paul Grueninger beraet kir û mafên wî hatin vegerandin.

Di sala 1998’an de, meclîsa kantona St. Gallen tezmînatek pereyî pejirand û tezmînat da neviyên Paul Grueninger ji ber wendahiyên di meaş û daxwazên teqawidiyê de ku ji ber betalkirina wî bê agahdarî çêbûne. Neviyên wî hemû pereyê ji wir hatî bexşand fona Weqfa Paul Grueninger. Xelata Paul Grueninger bi tevahî ji hêla vê fonê ve tê fînansekirin.

Pîvanên ji bo Xelat

Xelata Paul Grueninger dê ji kes û rêxistinên ku xwe ji hêla mirovatiya berbiçav, wêrekiya berbiçav û bêalîbûna berbiçav ve nas dikin re were xelat kirin.

Mirovahî tê wateya têkoşînekê giştî ji bo mafên mirovan û her weha hevkariya kesên ku di bin tehdîd, çewsandin û cudakariyê de ne.

Wêrekî tê wateya cesareta medenî di nav civakê de û her weha alîkariya bêberjewendî di jiyana taybet de.

Bêalîbûn tê wateya serxwebûna derûnî ya ji hêzên laîk, olî, aborî û siyasî û her wiha azadiya ji alîgiriyê ku di jiyana rojane de tê meşandin.

Xelata Paul Grueninger dê ji kes an rêxistinên ku ji bo cîhanek ku mirov di azadî û rûmetê de bijîn, her çiqas xetereyên şexsî bi xwe re bîne jî beşdariyek girîng kirine were dayîn.

Di 2022/2023 de, Weqfa Paul Grueninger dê bi taybetî balê bikişîne ser kes û rêxistinên ku doza mafên jinan dikin.

Wergirtina xelata Paul Grueninger dê her gav tevlîbûneke pratîkî û nîşaneke zelal be. Xelata Paul Grueninger ne tenê piştgiriyek madî ye, mebesta wê ew e ku piştgirî bide xelatgiran di têkoşîna wan de, û hekê ew ji ber vê têkoşînê ceza girtibin an jî tehde dîtibin, Xelata Paul Grueninger armanc dike ku li piştgiriya xelatgiran zêde bike.

Juriyê

Xelata Paul Grueninger an ji aliyê lîjneya rêvebir ya Weqfa Paul Grueninger ve tê dayîn piştî destnîşankirina komîsyoneke xelatê ku ji aliyê meclisa rêvebir ve tê hilbijartin, an jî rasterast bi rêya lîjneya rêveber bixwe. Endamên meclîsa rêveberiyê yên heyî ev in:

Paul Rechsteiner, parêzer, Serokê Weqfa Paul Grueninger, St. Gallen
Dieter Roduner, mamosteyê dibistana navîn, neviyê rehmetî Paul Grueninger û hev-damezrîner, Wagen
Sarah Lanz-Roduner, bijîjk, neviyê dereng Paul Grueninger, Herisau
Stefan Keller, rojnamevan û cîgirê serokê Weqfa Paul Grueninger, Zurich
Valérie Boillat, dîroknas, Cenevre
Nils de Dardel, parêzer, Cenevre
Madeleine Dreyfus, psîkoanalîst, Zurich
Dorothee Elmiger, nivîskar, New York
Wolfgang Kaleck, parêzer, sekreterê giştî yê ECCH, Navenda Ewropî ya Destûrî û Mafên Mirovan, Berlîn
Tina Leisch, derhêner, Viyana
Jacques Picard, profesorê navdar ê Dîrok û Çandên Cihûyên Nûjen, Basel
Martin Pollack, nivîskar, Bocksdorf
Kaspar Surber, rojnamevan, St. Gallen û Zurich
Dina Wyler, zanyarê siyasî, Zurich

Serlêdanên baş hatine amadekirin û belgekirî yên ji bo xelata sala 2023’an divê di zûtirîn demê de werin şandin, lê herî direng divê heta 20ê Sibata 2023’an bigihêje ofîsa St. Gallen ya Weqfa Paul Grueninger.

Navnîşan:

Weqfa Paul Grueninger
Paul Rechsteiner
Oberer Graben 44
CH-9000 St

Swîsre

sekretariat@paul-gruninger.ch
http://www.paul-grueninger.ch

Kes û her weha rêxistin dikarin serlêdan û pêşniyaran bikin.